Ενδομητρίωση: Η αινιγματική και πολύπλοκη νόσος του υπογόνιμου ζευγαριού.

Δυσμηνόρροια, πυελικό άλγος, δυσπαρευνία, πόνος κατά την επαφή, κένωση ούρηση, όλα μαζί και καμία φορά κανένα από αυτά... πολλές εξετάσεις, φάρμακα, ένα παιδί που δεν έρχεται...

Ενδομητρίωση είναι η παρουσία έκτοπου ιστού ενδομητρίου σε σημεία τα οποία δεν συνδέονται με το ενδομήτριο, με συχνότερες θέσεις ανάπτυξης της ενδομητρίωσης στην περιοχή της πυέλου. Στις θέσεις αυτές παρατηρούνται ιστολογικές αλλοιώσεις οι οποίες μπορεί να είναι εστιακές, η σε πιόπ προσωρημένα στάδια, εκτεταμένες με παρουσία χαρακτηριστικών σοκολατω-ειδών κυστών στην οωθήκη και συμφήσεων στά όργανα της πυέλου.

Η ενδομητρίωση αποτελεί αιτία υπογονιμότητας για το 10% των υπογόνιμων ζευγαριών ενώ είναι δυνατό να συνυπάρχει και με άλλες αιτίες υπογονιμότητας. Η διάγνωση της ενδομητρίωσης ακόμη και σήμερα γίνεται πολύ συχνά καθυστερημ ένα, συχνά μετά από αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Η προσεκτική αξιολόγηση των κλινικών συμπτωμάτων βοηθά στο να διαγνωστούν πλέον οι περισσότερες, αλλά προφανώς όχι όλες οι κλινικά αναγνωρίσιμες μορφές ενδομητρίωσης. Παρόλα αυτά, η πραγματική διάγνωση της νόσου βασίζεται στην άμεση παρατήρηση των εστιών και την  ιστολογική επιβεβαίωση κατά την λαπαροσκόπηση ή την λαπαροτομία.

Το δίλημμα όμως παραμένει: Λαπαροσκόπηση πρίν την εξωσωματική με συνέπειες χειρουργείου, ή μόνο μετά από αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης;  Όσο για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, σύμφωνα με τον Dr.Belaisch «η θεραπευτική προσέγγιση της ενδομητρίωσης θα πρέπει να είναι κυρίως φαρμακευτική, ενώ η χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να συμπληρώνει τη φαρμακευτική θεραπεία όπου αυτή είναι ανεπαρκής ή έχει αποτύχει».

Ακόμη και εάν δεν μπορεί να επιτευχθεί πλήρης ίαση της ενδομητρίωσης, η φαρμακευτική αγωγή με GnRh ανάλογα για τρείς μήνες, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη νόσο τοπικά και να σταματήσει την επιδείνωση μίας υπάρχουσας φλεγμονώδους κατάστασης, ενώ παράλληλα μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα επίτευξης εγκυμοσύνης ή να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της χειρουργικής θεραπείας.

Ρόμπερτ Ναϊντέτσκι. MD, PhD
Χειρούργος Γυναικολόγος